Perswazja - co to jest? Przykłady i techniki perswazji

PerswazjaZ pewnością nie uwierzysz ale… perswazja poniekąd dotyczy każdego z nas. Każdy ją stosuje na co dzień, ale nie zawsze mamy tego świadomość. Perswazja to nic innego, jak wywieranie określonego wpływu na ludzi: swoimi słowami, zachowaniem, mimiką. To przekonywanie innych do zrobienia tego, czego od niż oczekujemy. Nierzadko perswazja równa się manipulacji, może wykorzystywać różne środki i techniki.

Co to jest perswazja i jakie są rodzaje perswazji?

Perswazja to mechanizm psychologiczny, którego - czasem nieświadomie - używamy na co dzień. To sztuka wywierania wpływu na ludzi, którzy mają zrobić to, czego od nich oczekujemy. Perswazja ma kilka rodzajów. Pierwszym z nich jest perswazja językowa, czyli używanie konkretnych słów i zwrotów, które sprawiają, że nakłaniamy innych do konkretnego zachowania. Jakich? O tych za chwilę. Kolejnym typem jest perswazja przekonująca, stosowana bardzo często i powszechnie. Ma na celu nakłonienie kogoś do zrobienia czegoś, jest stosowana np. przez rodziców. Wyróżniamy również perswazję pobudzającą, zwaną też agitacją. Ona z kolei ma na celu przekonywanie do konkretnego poglądu oraz zachowania, np. przekonujemy kogoś, że wegetarianizm jest zdrowy i dobry moralnie i oczekujemy, że dana osoba porzuci dietę mięsną. Ostatnim typem jest perswazja nakłaniająca, czyli propaganda. Jej celem jest przekonanie nie tyle osoby, co całej zbiorowości do tego, że dany pogląd jest słuszny i warto go poprzeć. Jest stosowana między innymi w polityce oraz w reklamie.

Gdzie stosowana jest perswazja?

Na to pytanie odpowiedź pojawiła się już wyżej, ale warto ją doprecyzować. Gdzie pojawia się perswazja? Praktycznie wszędzie, stosujemy ją nawet my w codziennym życiu i kontaktach z innymi. Perswazja stosowana jest także w:

  1. reklamie,
  2. polityce,
  3. akcjach charytatywnych,
  4. handlu czy podczas akcji protestacyjnych,
  5. prasie: w wielu artykułach znajdują się treści propagandowe.

Język i mechanizmy perswazji

Mówimy językiem perswazji… czyli jakim? Jak się wypowiadamy, jakich słów używamy prosząc, nakłaniając, sugerując, wpływając na zmianę zdania? Warto się nas tym zastanowić. Język perswazji, czyli techniki nastawionej na przekonanie drugiej osoby do czegoś używa konkretnych słów i wyrażeń, takich jak:

  • "Musisz",
  • "Powinieneś",
  • "Zwykle uważa się, że…",
  • "Trzeba by…",
  • "Czy mógłbyś…",
  • "Uważam, że powinniśmy…",
  • "Poproszę, abyś Ty…",
  • "Doradzę Ci...",
  • "Myślę, że musisz…",
  • "Sugeruję, abyś…".

Chyba każde z tych wyrażeń jest nam dobrze znane. Środki perswazyjnego przekazu są stosowane wobec nas ale i my stosujemy je na co dzień.

Przykłady i techniki perswazji

Skoro wiemy już, czym jest perswazja i jakie środki i metody językowe stosuje, warto zastanowić się, jak przekłada się to na praktykę. Poniżej kilka wypowiedzi perswazyjnych z komentarzem.

Przykłady wypowiedzi perswazyjnych dotyczących domu, rodziny, związku

  • "Jak nie zjesz, to nie urośniesz";
  • "Jak nie ubierzesz czapki, będziesz chory";
  • "Jeśli nie pójdziesz tam ze mną, nasz związek nie ma sensu";
  • "Kupmy to, na pewno będzie doskonale wyglądać w naszym domu!".

Kto z nas nie słyszał w swoim życiu podobnych wypowiedzi… zapewne przynajmniej raz w życiu usłyszeliśmy taką wypowiedź i raz ją wypowiadaliśmy. Perswazja jest więc z nami na co dzień, z jej użyciem próbujemy przekonać do czegoś nasze dziecko czy partnera życiowego. Stosujemy różne z podanych wyżej metod językowych, wiele z nich sprawia, że nasza perswazja jest skuteczna.

Przykłady wypowiedzi perswazyjnych w polityce

  • "Zrobimy to dla Was, będzie się Wam żyło lepiej!";
  • "Naszym celem jest Wasze dobro".

Wypowiedzi perswazyjne nastawione są w tym wypadku na podkreślanie, że politycy zrobią wszystko dla dobra wyborców, że zagłosowanie na konkretną osobę czy partię pozwoli na pozytywne zmiany w życiu każdego z nas. Używane często zaimki: was, wam, my, nas - pozwalają podkreślić, że wypowiedź kierowana jest do wszystkich i każdego z osobna ale i podkreślenie wspólnoty z samym kandydatem i jego partią.

Przykłady wypowiedzi perswazyjnych propagandowych

  • "Jedz warzywa, będziesz zdrowo i długo żyć!";
  • "Ruszaj się! Ruch to zdrowie!".

Hasła, które pewnie przynajmniej raz w życiu słyszał każdy z nas: ich zadaniem jest rozpropagowanie konkretnego poglądu (np. że rasizm jest niemoralny), zmiana nastawienia ludzi (np. że aktywność fizyczna pozwala zachować dobre zdrowie) oraz nakłonienie ich do czegoś (np. regularnych badań profilaktycznych w kierunku wybranego typu nowotworu). Propaganda otacza nas z każdej strony: w Internecie, telewizji, pasie oraz w sytuacjach dnia codziennego, np. koleżanki z pracy się odchudzają i wprowadzają propagandę zdrowego żywienia: usuwają z kącika socjalnego słodycze, wypełniając szafki i lodówkę zdrowymi przekąskami oraz tłumacząc, jak istotne dla zdrowia jest dobre odżywianie.

Przykłady wypowiedzi perswazyjnych w reklamie

  • "Kup nasz produkt, nie pożałujesz, a Twoje życie się odmieni!";
  • "Nasz produkt jest najlepszy, potwierdza to 99% użytkowników!".

Doskonale znane nam hasła i slogany reklamowe, pozwalające specjalistom od reklamy wpływać na nasze myśli, uczucia i zachowania. Jak skonstruowane są takie hasła? Przede wszystkim nastawione są na ukazanie nam, jak bardzo skorzystamy na zakupie danego produktu czy skorzystaniu z usługi. Niezbędne jest również podkreślanie, jak modne i popularne jest korzystanie z konkretnych produktów czy usług. Przez to zaczynamy wierzyć w to, że posiadanie określonego modelu odkurzacza czy telefonu komórkowego rzeczywiście sprawi, że nasze życie będzie lepsze. Czy będzie tak na pewno? Na to pytanie odpowiemy dopiero po… zakupie danego produktu, który jest reklamowany.

Przykłady wypowiedzi perswazyjnych w handlu

  • "Ten proszek najlepiej się nam sprzedaje!";
  • "Doskonale Pani wygląda w tej sukience, rewelacyjnie podkreśla Pani nogi!".

Handel rządzi się tymi samymi prawami, co reklama: ma na celu nakłonienie klienta do skorzystania z naszej oferty. Szczerze: kto przynajmniej raz nie nabrał się na przemiłe słowa ekspedientki, nakierowane na sprzedaż towaru? Czy pytając: "Dobrze w tym wyglądam?" obsługa sklepu wyraziła się kiedyś niepochlebnie? Czy skrytykowała jakiś ze swoich produktów? Zdarza się to bardzo rzadko. Ich zadaniem jest bowiem sprzedaż i świadczenie usług, niekoniecznie idące z parze z mówieniem prawdy na ich temat.

Czujesz się niewolnikiem perswazji? Spokojnie, Ty również ją stosujesz i to częściej niż myślisz. Warto jednak pamiętać, czym są i jak działają techniki perswazyjne i przy kolejnej reklamie zastanowić się: czy na pewno tego potrzebuję?

Komentarze